Deze zomer was ik met mijn gezin in China en als er één ding is dat me daar op is gevallen, dan was dat wel het gebrek aan privacy. Werkelijk overal hingen camera’s, die continu leken te registeren wat er gebeurde op straat, in stations, hotels en meer. Ergens was ik al een gewaarschuwd mens, want tijdens het boeken van de reis werd ik overstelpt met aanvraagformulieren waarop de meest uiteenlopende vragen gesteld werden: wat waren mijn laatste 3 banen? En mijn laatste 3 opleidingen? En hoe zat het eigenlijk met mijn ouders? Wanneer je dan, net als in mijn geval, met vijf gezinsleden op reis gaat, dan kost het invullen van stapels formulieren veel tijd en nogal wat frustratie eerlijk gezegd, omdat men mij de hemd van het lijf vroeg over nogal persoonlijke zaken. En daarnaast was het ook behoorlijk irritant dat men alles vijf keer dubbel vroeg, iets dat ik juist tracht te verhelpen in mijn dagelijks werk voor onze klanten…
Privacy is zo gek nog niet
Hier in Nederland is het woord privacy inmiddels hot, zeker sinds de AVG haar intrede heeft gedaan. En het kernidee van de AVG (althans, mijn interpretatie daarvan) is goed: nadenken waarom je bepaalde gegevens registreert en het niet doen als het niet nodig is. We zijn met elkaar best wat doorgeslagen in de bureaucratie rondom de bescherming van onze persoonsgegevens. Maar na een wekenlang bezoek aan China kijk ik nu wel wat genuanceerder tegen deze situatie aan. Zo konden wij bijvoorbeeld nog old school met ons paspoort naar binnen bij hotels, terwijl de bewoners van China dit via geavanceerde gezichtsherkenning moesten doen. Ook tijdens het reizen zelf, door het land heen, viel het gebrek aan privacy enorm op. Waar we in het begin nog dachten dat we geflitst werden omdat de bus die ons vervoerde misschien een te hoge snelheid reed, werd al snel duidelijk dat er regelmatig foto’s werden gemaakt van de bus om de route in de gaten te kunnen houden…
Een andere wereld
China is een prachtig land en de samenleving is er door allerlei ontwikkelingen enorm op vooruit gegaan in de afgelopen jaren. Toch heb ik ook aan den lijve ondervonden wat het gebrek aan privacy met je gevoel van veiligheid doet. Je voelt je toch bekeken, in de gaten gehouden. In Nederland vinden we misschien wel dat het wat ver gaat allemaal op het gebied van privacy. Maar mijn inziens is dat toch beter dan het ontbreken ervan, zoals in China, dat gaf me namelijk een unheimisch gevoel.
Het is belangrijk dat we, hier in ons eigen land en op Europees niveau, goed na blijven denken over welke (burger)gegevens we waarvoor nodig hebben. En laten we vooral kritisch blijven over wat er dan met die data gebeurt. Dat is en blijft immers jouw en mijn data.